قفسه بندی انبار یکی از مهم‌ترین ارکان مدیریت موجودی و بهره‌وری در هر فضای ذخیره‌سازی است؛ از انبار کارخانه‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای گرفته تا مراکز توزیع و حتی انبارهای خانگی. با این حال، بسیاری از افراد و شرکت‌ها هنگام طراحی و اجرای سیستم قفسه بندی، دچار اشتباهاتی می‌شوند که در بلندمدت می‌تواند به کاهش بهره‌وری، افزایش هزینه‌ها و حتی خطرات ایمنی منجر شود. در این مطلب به‌صورت جامع به اشتباهات رایج در قفسه بندی انبار می‌پردازیم و راهکارهایی برای جلوگیری یا اصلاح آن‌ها ارائه می‌دهیم.
اشتباهات رایج در قفسه بندی انبار
مشاوره رایگان، پشتیبانی و نصب انواع قفسه انبار، تماس با کارشناسان راکسازان
⭕ انتخاب نادرست نوع قفسه برای نوع کالا
یکی از ابتدایی‌ترین و در عین حال مهم‌ترین اشتباهات، استفاده از قفسه‌هایی است که با نوع و وزن کالاهای موجود در انبار هم‌خوانی ندارند. به‌عنوان مثال، استفاده از قفسه‌های سبک برای نگهداری کالاهای حجیم یا سنگین، نه‌تنها طول عمر قفسه را کاهش می‌دهد بلکه خطر ریزش و آسیب به کالا یا افراد را نیز افزایش می‌دهد.
راهکار:
قبل از انتخاب سیستم قفسه بندی، نوع کالاها، وزن آن‌ها، نحوه جابجایی و مقدار موردنظر برای ذخیره‌سازی را به‌دقت بررسی کنید. برای کالاهای سنگین، قفسه‌های پالت راک یا قفسه‌های سنگین صنعتی گزینه مناسبی هستند، در حالی که برای کالاهای سبک، قفسه‌های مشبک یا پیچ‌و‌مهره‌ای کفایت می‌کنند.
اشتباهات رایج در قفسه بندی انبار
⭕ بی‌توجهی به ارتفاع و دسترسی در طراحی
در بسیاری از انبارها دیده می‌شود که قفسه‌ها تا ارتفاع‌های بالا نصب شده‌اند بدون در نظر گرفتن امکان دسترسی ایمن و راحت به طبقات بالاتر. این موضوع باعث کاهش سرعت برداشت کالا، افزایش فشار کاری و حتی بروز حوادث کاری می‌شود.
راهکار:
همیشه در طراحی قفسه بندی، دسترسی ایمن اپراتورها به کالاها را در اولویت قرار دهید. از نردبان‌ها، لیفتراک‌ها یا سکوهای بالابر متناسب با ارتفاع قفسه استفاده کنید. همچنین، ارتفاع را با توجه به سقف انبار و تجهیزات در دسترس طراحی کنید.
⭕ نادیده گرفتن ایمنی ساختاری
گاهی در فرآیند نصب قفسه‌ها، به فونداسیون زمین، تراز بودن سطح، فاصله بین ستون‌ها و نحوه اتصال اجزا بی‌توجهی می‌شود. این سهل‌انگاری‌ها ممکن است منجر به خم‌شدگی، سقوط یا حتی فروریختن ساختار قفسه‌ها در درازمدت شود.
راهکار:
از نصاب‌های حرفه‌ای استفاده کنید و پس از نصب، بازرسی ایمنی دوره‌ای انجام دهید. حتماً از کف‌پوش صاف و محکم بهره ببرید و از فاصله ایمن بین قفسه‌ها برای عبور و مرور لیفتراک یا نیروی انسانی استفاده کنید.
اشتباهات رایج در قفسه بندی انبار
⭕ عدم استفاده از برچسب‌گذاری و کدگذاری
انبارهایی که فاقد سیستم برچسب‌گذاری و کدینگ هستند، با سردرگمی، اشتباه در برداشت کالا و افزایش زمان جست‌وجو مواجه می‌شوند. این موضوع بهره‌وری انبار را به شدت کاهش می‌دهد.
راهکار:
از ابتدای چیدمان قفسه‌ها، هر ردیف و هر قفسه را کدگذاری و برچسب‌گذاری کنید. استفاده از بارکدخوان یا نرم‌افزارهای انبارداری به بهینه‌سازی بیشتر کمک خواهد کرد.
⭕ طراحی غیراصولی مسیرها و راهروها
چیدمان اشتباه قفسه‌ها و نداشتن راهروهای استاندارد می‌تواند منجر به ترافیک حرکتی، آسیب به کالاها یا تجهیزات و حتی حوادث شود. به‌ویژه در انبارهایی که از لیفتراک یا چرخ‌دستی استفاده می‌شود، این موضوع حیاتی است.
راهکار:
قبل از نصب قفسه‌ها، طراحی مسیر حرکتی برای وسایل نقلیه، اپراتورها و کارکنان را با دقت انجام دهید. فاصله بین قفسه‌ها باید حداقل ۱.۲ متر برای عبور ایمن افراد و حداقل ۲.۵ متر برای عبور لیفتراک باشد.
بیشتر بخوانید:
⭕ بی‌توجهی به آینده‌نگری و توسعه‌پذیری
برخی مدیران هنگام تجهیز انبار تنها به نیاز فعلی توجه می‌کنند و فضای توسعه آتی یا افزایش حجم کالاها را نادیده می‌گیرند. این کار منجر به نیاز به بازطراحی مجدد در آینده نزدیک و صرف هزینه‌های مجدد می‌شود.
راهکار:
در زمان طراحی قفسه بندی، سناریوهای افزایش ظرفیت را نیز در نظر بگیرید. از سیستم‌های مدولار و قابل توسعه استفاده کنید تا در صورت نیاز به راحتی قابلیت افزایش یا تغییر ساختار داشته باشید.
اشتباهات رایج در قفسه بندی انبار
⭕ بی‌توجهی به شرایط محیطی انبار
دما، رطوبت، تهویه و نور محیط در دوام و کارایی قفسه‌ها تأثیر مستقیم دارد. استفاده از قفسه فلزی در محیط مرطوب یا نبود تهویه مناسب، می‌تواند باعث زنگ‌زدگی یا پوسیدگی قفسه‌ها شود.
راهکار:
بر اساس شرایط فیزیکی انبار، نوع مناسب قفسه (فلزی، پلاستیکی، گالوانیزه یا رنگ‌پودری) را انتخاب کنید و اگر نیاز است از تجهیزات ضدزنگ، رطوبت‌گیر یا سیستم تهویه استفاده نمایید.
⭕ عدم آموزش پرسنل برای استفاده از سیستم قفسه بندی
در بسیاری از انبارها مشاهده می‌شود که پرسنل با نحوه استفاده اصولی از قفسه‌ها آشنایی ندارند و این موضوع منجر به چینش نادرست کالا، آسیب به ساختار قفسه یا اشتباه در برداشت می‌شود.
راهکار:
بعد از نصب قفسه بندی، برای کارکنان انبار دوره‌های آموزشی فنی برگزار کنید. اصول چینش، ایمنی، نحوه استفاده از لیفتراک و برداشت صحیح کالا را آموزش دهید.
⭕ انباشت بیش‌ازحد در طبقات بالا
برای استفاده بیشتر از فضای عمودی، برخی اپراتورها طبقات بالا را بیش‌ازحد پر می‌کنند که علاوه بر خطر ایمنی، دسترسی به کالا را دشوار می‌سازد و باعث فشار بیش‌ازحد به قفسه می‌شود.
راهکار:
ظرفیت هر طبقه را بر اساس دستورالعمل کارخانه سازنده رعایت کنید. استفاده از سنسور هشدار وزن یا آموزش اپراتورها برای رعایت حداکثر وزن مجاز، کمک بزرگی خواهد بود.
⭕ عدم بررسی و نگهداری دوره‌ای قفسه‌ها
با گذشت زمان، پیچ‌ها ممکن است شل شوند، پایه‌ها کج شوند یا بخشی از قفسه دچار فرسایش شود. بی‌توجهی به این مسائل ممکن است به حادثه منجر شود.
راهکار:
بازرسی‌های دوره‌ای (ماهیانه یا فصلی) توسط تیم نگهداری یا پیمانکار ایمنی انجام دهید. هرگونه آسیب یا فرسودگی باید بلافاصله تعمیر شود.
مشاهده حُجره این مجموعه:
💬 سخن پایانی
قفسه بندی اصولی، نقش بسیار مهمی در بهره‌وری، ایمنی و نظم انبار دارد. شناخت و پیشگیری از اشتباهات رایج، هزینه‌های احتمالی در آینده را کاهش داده و باعث افزایش طول عمر تجهیزات و رضایت‌مندی کارکنان می‌شود. طراحی هوشمندانه، توجه به نوع کالا، آموزش نیروی انسانی و نگهداری مداوم، چهار اصل کلیدی در مدیریت حرفه‌ای انبار هستند. با رعایت این نکات، می‌توانید از فضای انبار خود حداکثر بهره را ببرید و یک سیستم ذخیره‌سازی کارآمد و ایمن داشته باشید.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره با کارشناسان راکسازان از طریق صفحه تماس با ما در ارتباط باشید.